Pierwszy odrzutowy Boeing

Dzisiaj przybliżymy historię samolotu zaprojektowanego do zadań specjalnych. Zaczął najpierw od służby wojskowej i zakończy swoją karierę również w siłach powietrznych. Po sukcesie De Havilland Comet, pierwszego samolotu pasażerskiego świata, Boeing postanowił poczęstować się tym tortem, jakim są pasażerskie odrzutowce. Historia tego samolotu zaczyna się od eksperymentalnej maszyny znanej jako 367 Dash 80, która odbyła swój pierwszy lot 16 czerwca 1954 roku. Boeing planował stworzenie podniebnej cysterny na potrzeby US Air Force, ale też chciał aby ten statek powietrzny był łatwy do przerobienia na odrzutowiec pasażerski. Amerykańskie siły powietrzne zdecydowały się na zakup tej maszyny jednak w dłuższej wersji. Tak oto powstał Boeing KC- 135 Stratotanker, pełniący rolę do dziś powietrznego tankowca. Pełni już służbę ponad 50 lat! Oficjalny pokaz Boeinga 707 odbył się 20 grudnia 1957 roku, po złożeniu zamówienia przez Pan American World Airways (Pan Am) na jeszcze dłuższą wersję maszyny niż KC-135. W zależności od przewoźnika samolot ten powstawał dłuższy albo krótszy. Pierwsze egzemplarze dostarczono w połowie października 1958 roku. Boeing 707 jest wąskokadłubowy w układzie dolnopłata wykonanym całkowicie z metalu. Przednia goleń podwozia składa się z 2 kół, a golenie główne posiadają po 4 koła. Boeing 707-320B jest długi na 46,6 metra, a jego rozpiętość skrzydeł wynosi 44,42 metra. Jest wysoki na prawie 13 metrów, a kadłub w najszerszym miejscu osiąga 3,76 metra. Konstrukcja ważąca 66 ton na pusto napędzana jest 4 silnikami turboodrzutowymi Pratt & Whitney JT3C lub JT3D, które pozwalają podróżować z prędkością 970km/h na wysokości maksymalnie 10 900 metrów. Natomiast bez lądowania można przebyć około 9900 kilometrów. Pasażerskie 707 mogły zabrać na pokład od 141 do 202 pasażerów.

Samolot w różnych konfiguracjach latał dla największych linii lotniczych świata, między innymi Quantas, Pan Am, American Airlines, Air France, Lufthansa, czy Trans World Airlines. Boeing 707 od 1959 roku służył jako Air Force One, samolot którym podróżuje prezydent USA, karierę prezydenckiej maszyny zakończył w 1991 roku. Został zastąpiony przez większego brata, czyli Boeing 747. Aktor John Travolta znany z takich filmów jak Pulp Fiction, Gang Dzikich Wieprzy, Burza; posiadał na własność ten model samolotu do 2015 roku. Później go przekazał Towarzystwu Odnowienia Statków Powietrznych znajdującemu się niedaleko Seattle. Ciekawe jest to, że John nie musiał jechać na lotnisko. Jego willa znajduje się przy pasie startowym, a dom wyposażony jest w rękaw, który prowadzi prosto z salonu do wnętrza samolotu. Genialny pomysł, pomijamy długie jazdy na lotniska, przechodzenie wszystkich procedur. Żona chciałaby polecieć na Malediwy, bo będzie słoneczny tydzień?Wsiadamy po kolacji do samolotu i rano jesteśmy już na miejscu. Interesujące jest też to, że Travolta nie zatrudnia żadnych pilotów, gdyż sam posiada licencję pilota, i samodzielnie może pilotować samolot. Jednak do podróży takimi olbrzymami jak 707 potrzebuje pomocy drugiego pilota.

Bezpośrednim konkurentem Boeinga 707 był McDouglas DC-8. Jednak 707 okazał się na tyle dobry, że zamówień DC-8 było o połowę mniej, bo 556 sztuk przez wszystkie lata produkcji (1958-1972). Nowszy model McDonnel Douglas, DC-10 wyparł z rynku DC-8. Niedługo o samolotach Douglas DC napiszemy w kolejnym poście.

Przez cały okres produkcji powstało wiele różnych wersji cywilnych Boeinga 707. Przedstawiamy te najciekawsze:

Boeing 707-120 - najbardziej podstawowa wersja zaprojektowana do lotów po kontynencie Ameryki Północnej, jednak zasięg pozwalał odbyć lot nad Atlantykiem z pełnym obłożeniem maszyny.

Boeing 707-320B Intercontinental -długodystansowa wersja z powiększonymi skrzydłami i dłuższym kadłubem.

Boeing Advanced 707-320C Convertible -pasażersko-towarowa wersja samolotu o ładowności 228 m3 ładunku na pokładzie górnym i 48 m3 ładowni dolnej. Maksymalnie mogło lecieć samolotem 202 pasażerów.

Boeing Advanced 707-320C Freighter -samolot w pełni towarowy. Mógł pomieścić 13 palet o wielkości 223,5x250,2cm lub 13 kontenerów lotniczych typu A.

Boeing 720 - skrócony model średniego zasięgu zbudowany z myślą o lotach krajowych.

Pierwszy wyprodukowany samolot pod kryptonimem 367 Dash-80 po 18 latach pracy trafił na wystawę do muzeum lotnictwa Smithsonian Air and Space Museum. Jednak z powodu braku miejsc na wystawie, leżał przez wiele lat na cmentarzysku samolotów na pustyni w Arizonie. W 1990 roku samolot został zabrany do siedziby Boeinga na generalny remont, rok później wzbił się w powietrze. Boeing tym sposobem uczcił 37 lat modelu 707 i 75 lat historii swojej firmy. Obecnie tę maszynę można zobaczyć jako eksponat w muzeum Boeinga.

Sukces Boeinga 707 rozpoczął erę pasażerskich samolotów odrzutowych. Samoloty tego typu są szybsze, cichsze jak i bardziej ekonomiczne.

Kariera Boeinga 707 w lotach cywilnych zakończyła się w 2013 roku. Wtedy ostatnia maszyna w liniach Saha Airlines z Iranu została wycofana. Boeing 707 nadal jest używany w wojsku jako lotnicze tankowce, centra dowodzenia. Na podstawie tego samolotu powstał prawdopodobnie najbrzydszy samolot świata, oczywiście do celów wojskowych. EL/M-2075 Phalcon zbudowany i użytkowany przez izraelskie i chilijskie siły powietrzne jako samolot wywiadowczy.

Dzięki zainstalowaniu na dziobie samolotu potężnego radaru, przód maszyny wygląda jakby miał przerośnięty nos.

Poniżej przedstawiamy maszyny służące dla US Air Force i US Navy na bazie Boeinga 707:

E-3 Sentry to wyspecjalizowane powietrzne centrum wczesnego ostrzegania (AWACS), charakteryzujące się wielkim, obrotowym talerzem nad kadłubem, który pełni rolę radaru. Zbudowano 68 sztuk tego modelu.

E-6 Mercury pełni w marynarce USA funkcję jednostki TACAMO (Take Charge and Move Out) pomaga w utrzymaniu łączności z atomowymi okrętami podwodnymi, zbudowano 16 sztuk.

E-8 J-Stars (Joint Surveillance Target Attack Radar System) spełnia funkcję centrum dowodzenia nad polem bitwy, zbudowano 17 sztuk na bazie używanych 707.

Boeing C-135 Stratolifter – amerykański, czterosilnikowy samolot transportowy opracowany na bazie Boeing 367-80 we wczesnych latach 50. XX wieku.

KC-135 Stratotanker – amerykańska latająca cysterna powstała na bazie modelu Boeing 367-80. Służy w USAF od 1957. Obecnie maszyny te krążą nad Polską i Rumunią zaopatrując w paliwo myśliwce patrolujące przestrzeń powietrzną nad oboma krajami.

Boeing RC-135 – amerykański samolot zwiadowczy, przeznaczony do rozpoznania fotograficznego i elektronicznego. Maszyna została wybudowana na bazie samolotu transportowego Boeing C-135 Stratolifter. Opracowano całą rodzinę maszyn RC-135 przeznaczonych do wypełniania różnorakich zadań rozpoznawczych. Obecnie wzdłuż wschodniej granicy Polski i Rumunii prowadzą zwiad Boeingi RC-135W Rivet Joint.

Jesteśmy przekonani, że dowiedzieliście się ciekawych rzeczy o samolocie, którym mało kto w dzisiejszych czasach miał przyjemność podróżować. Maszyna ta zapoczątkowała lotnictwo jakie znamy dzisiaj i przyczyniła się do rozkwitu oraz zwiększenia atrakcyjności podróży drogą powietrzną. Zapraszamy w każdy piątek na kolejną dawkę wiedzy na temat sławnych osób lub ciekawych samolotów.

Jeśli znaleźliście jakiś błąd, zapraszamy do kontaktu poprzez wiadomość prywatną na forum planetycoon lub pod adresem e-mail:

sapl.aero@gmail.com.

.

Przygotowali SAPL i Black_Raven.